Tijdens deze toolboxmeeting besteden we aandacht aan het verborgen valgevaar rondom niet draagkrachtige vloeren.
Iedereen kent het wel, een vliering van een gebouw waar technische installaties geplaatst zijn die vervangen, gerepareerd of onderhouden moeten worden.
Vallen van hoogte is in Nederland één van de belangrijkste oorzaken van ernstige bedrijfsongevallen.
De arbeidsinspectie rapporteert jaarlijks honderden (ernstige) ongevallenonderzoeken; in 2024 waren er 4.306 ongevalsmeldingen binnen gekomen bij de arbeidsinspectie waarvan er 2.722 ongevalsonderzoeken hebben plaatsgevonden. Dit zijn 440 ongevalsmeldingen meer dan het jaar ervoor.
Er waren in 2024 75 overlijdens in de werksfeer waarvan 23 een medische oorzaak hadden en dus 52 dodelijke slachtoffers bij arbeidsongevallen.
Vallen van hoogte staat frequent op de 1e plaats. Dat bevestigen ook de RIVM en CBS-analyses over arbeidsongevallen. Conclusie: werken op hoogte, inclusief door het dak/ vliering vallen, komen vaak voor en leiden regelmatig tot lichte-/ zware verwondingen of een ziekenhuisopname.
De top 5 van de belangrijke vormen van verborgen valgevaar zijn;
- Zwakke vloer of vliering
- Lichtdoorlatende koepels of kunstoffen lichtkoepels
- Niet afgeschermde vloerenopeningen
- Verzwakte constructiedelen door ouderdom of schade
- Tijdelijke vloeren of steigers.
Ongevallen zijn het gevolg van een gevaarlijke situatie; meldt deze gevaarlijke situaties om ervan te leren en je collega's hierop te attenderen.
Wet- en regelgeving:
Arbowet / werken op hoogte: werkzaamheden mogen alleen worden uitgevoerd vanaf een veilige en ergonomisch verantwoorde steiger, bordes of werkvloer. Als dat niet mogelijk is moet het meest geschikte arbeidsmiddel gebruikt worden om het werk zó veilig mogelijk uit te voeren (dus niet: “even over geïmproviseerde loopplank”).
Dit staat samengevat op het Arboportaal en in de praktijkhandreikingen van de NL arbeidsinspectie (voorheen Inspectie SWZ).
Werkgever-/opdrachtgeversverplichting: in de RI&E moeten risico’s geïdentificeerd en beheerst worden; de werkgever moet zorgen voor voorlichting, instructie en passende maatregelen. Voor onderhoudswerkzaamheden geldt bovendien dat opdrachtgever/eigenaar en uitvoerend bedrijf afspraken moeten maken over veilige toegang en omstandigheden. (Algemene arbo-verplichtingen / RI&E).
Constructieve eisen (Bouwregelgeving / normen): voor permanente vloeren en vlieringen bestaan ontwerpnormen (Eurocode / NEN) en in de praktijk worden vlieringen vaak niet ontworpen voor het dragen van personenverkeer maar soms gerekend met een vlieringbelasting rond 70 kg/m² (tegen 150–175 kg/m² voor normale gebruiksvloeren). Dat betekent: ga ervan uit dat veel gips/isolatie-vlieringen niet geschikt zijn om op te lopen zonder aanvullende draagconstructie of maatregelen.
Aansprakelijkheid: Wie moet wat regelen.
Werkgever: moet veilige werkomstandigheden leveren en werknemers instrueren (Arbowet).
Opdrachtgever/eigenaar gebouw: bij onderhoud in een gebouw is het gebruikelijk dat eigenaar zorgt voor veilige toegang en, bij ontbrekende veilige voorzieningen, hierover afspraken worden vastgelegd — wie draagt kosten voor aanbrengen bordes e.d. Leg dit vast in contract/werkopdracht.
Aandachtspunten:
Bij het werken op hoogte denk aan onderstaande punten:
- Voer een LMRA uit
- Beoordeeld de "bijzonder" situatie goed tijdens de LMRA
- Meldt gevaarlijks situaties
- Overleg met de klant
We gaan een stap verder in onze samenwerking op het gebied van veiligheid en maken zo de keten sterker en veiliger.
Op naar de volgende stap op de Safety Culture Ladder (SCL)
Ga met elkaar in gesprek over het volgende:
- Hoe ga jij om met dit probleem in jouw werkomgeving?
- Wist jij dat er wetten/regels waren?
- Meldt jij gevaarlijke situaties?
Scan de volgende code met de app om deze toolbox te bekijken.